เคยไหมกับอาการปวดกรามลึกๆ หรือตึงๆ บริเวณฟันกรามด้านใน? อย่ามองข้าม นั่นอาจเป็นสัญญาณจาก “ฟันคุด” ภัยเงียบในช่องปากที่อาจลุกลามโดยไม่รู้ตัว หลายคนอาจมีอาการปวดบวมซ้ำๆ แต่บางรายกลับไม่มีอาการเลย “ฟันคุด” คืออะไร? ทำไมมักมาตอนวัยรุ่น? ถ้าไม่ผ่าจะเกิดอะไรขึ้น? มาไขทุกข้อสงสัย เพื่อสุขภาพช่องปากที่ดีของทุกคน
1. เป็นช่วงเวลาที่ฟันกรามซี่สุดท้ายจะขึ้น: โดยธรรมชาติแล้ว ฟันกรามซี่ที่สามจะขึ้นเป็นซี่สุดท้ายในบรรดาฟันแท้ทั้งหมด
2. พื้นที่ขากรรไกรอาจไม่เพียงพอ: เมื่อถึงช่วงวัยนี้ การเจริญเติบโตของขากรรไกรส่วนใหญ่มักจะสิ้นสุดแล้ว หากขากรรไกรมีขนาดเล็ก หรือมีพื้นที่ไม่เพียงพอสำหรับฟันกรามซี่สุดท้ายที่จะขึ้นมาอย่างตรงแนว ฟันคุดก็จะเริ่มแสดงปัญหา
ข้อมูลเพิ่มเติม : ผ่าฟันคุดเจ็บกี่วัน เคล็ดลับการดูแลรักษาหลังถอนฟัน (คลิก)

A title
Image Box text

1. คนที่ขนาดของขากรรไกรเล็ก
หากขากรรไกรมีขนาดเล็กเกินไป ก็จะไม่มีพื้นที่ว่างให้ฟันกรามซี่สุดท้ายขึ้นได้ตามปกติ ทำให้เกิดการเอียง เบียด หรือฝังตัว
2. การเรียงตัวของฟันผิดปกติ
การสูญเสียฟันน้ำนมเร็วกว่าปกติ จะทำให้ฟันแท้ที่ขึ้นมานั้นอยู่ในตำแหน่งที่ผิด ทำให้กีดขวางทางขึ้นของฟันคุด
3. มีสิ่งกีดขวางในการขึ้นของฟัน
ในคนที่ขนาดของฟันใหญ่ หรือมีกระดูกขากรรไกรมีความหนา ทำให้ฟันคุดไม่สามารถแทรกตัวขึ้นมาได้ตามปกติ อาจจะขึ้นได้เพียงบางส่วน หรือฝังตัวอยู่ใต้เหงือกและกระดูกทั้งหมด
4. พันธุกรรม
การถ่ายทอดลักษณะขากรรไกรเล็ก และฟันใหญ่จากพ่อแม่ เป็นปัจจัยทางพันธุกรรมหลักที่ทำให้บางคนมีแนวโน้มที่จะเกิดฟันคุดได้มากกว่าคนอื่นๆ
5. ความผิดปกติแต่กำเนิด
โรคหรือภาวะผิดปกติบางชนิดที่ส่งผลต่อการเจริญเติบโตของขากรรไกรตั้งแต่เกิด เช่น โรคกระดูกอ่อน, โรคศีรษะเล็กแต่กำเนิด, ภาวะพิการแต่กำเนิด หรือ โรคต่อมไร้ท่อทำงานผิดปกติ เป็นต้น
อาการเตือนว่า “ฟันคุด” กำลังมา
อาการปวดฟันกรามลึกๆ อาจเป็นสัญญาณ “ฟันคุด” กำลังมา การรู้ทันสัญญาณเตือนตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยให้สามารถเตรียมตัวและเข้ารับการรักษาได้ทันท่วงที ลองสังเกตอาการเหล่านี้ให้ดี

- ปวดบริเวณกรามด้านใน
- รู้สึกตึงๆ หรือเจ็บเมื่ออ้าปากกว้างๆ
- มีเหงือกบวมแดง
- รู้สึกเจ็บเมื่อสัมผัสบริเวณเหงือก
- ปวดร้าวไปฟันใกล้เคียง รู้สึกเจ็บหรือถูกดัน
- อาจมีอาการปวดหัวร่วมด้วย
- มีอาการต่อมน้ำเหลืองโต
- มีหนองหรือของเหลวไหลจากเหงือก
- มีกลิ่นปากไม่พึงประสงค์
หลายคนที่ตรวจเจอว่ามีฟันคุด และมีอาการปวด บวม อักเสบ หรือมีปัญหาอื่นๆ ดังที่กล่าวมาข้างต้น อาจเกิดคำถามในใจว่า
ฟันคุดไม่ผ่าอันตรายไหม?
ลักษณะแบบไหน? ไม่จำเป็นต้องผ่าฟันคุด
มาทำความเข้าใจที่ถูกต้องกัน
ไม่ผ่าฟันคุดอันตรายไหม? ผลข้างเคียงที่ควรรู้
ผลข้างเคียงของฟันคุดที่มีปัญหา เป็นภัยเงียบที่คอยกัดกร่อนสุขภาพฟัน และฟันซี่ข้างเคียง
หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม อาจนำไปสู่ปัญหาที่ซับซ้อน ยากต่อการแก้ไขในภายหลัง และการรักษาย่อมมีค่าใช้จ่ายที่แพงมากขึ้น
1. เกิดฟันผุ ทั้งตัวฟันคุด และฟันข้างเคียง
2. เกิดเหงือกอักเสบรอบฟันคุด ปวด บวม แดง ติดเชื้อ
3. เกิดถุงน้ำ (Cyst) ที่ทำลายกระดูกขากรรไกร เบียดเส้นประสาท
4. การเบียดฟันข้างเคียง ทำให้ปวด ฟันล้ม หรือเสียหาย
5. ปัญหาการสบฟัน การบดเคี้ยวอาหารไม่มีประสิทธิภาพ ส่งผลต่อระบบการย่อยอาหาร
6. การติดเชื้อ ลุกลามไปยังบริเวณอื่นๆ ในช่องปาก
7. อาการปวดเรื้อรัง บริเวณกราม ใบหน้า หรือศีรษะ
แต่ทั้งนี้ ไม่ใช่ฟันคุดทุกซี่จะต้องถอนหรือผ่าเสมอไป ฟันคุดที่เป็นประโยชน์ต่อการรักษาทันตกรรมด้านอื่นๆ นั้น จะต้องอยู่ภายใต้การวินิจฉัย ดูแล และรักษาโดยทันตแพทย์เท่านั้น
ข้อมูลเพิ่มเติม : ปัญหาฟันผุ ปัญหาทางสุขภาพช่องปากที่ไม่ควรมองข้าม (คลิก)

A title
Image Box text
1. ฟันคุดขึ้นตรง ไม่มีอาการปวด อักเสบ

A title
Image Box text
2. ฟันคุดที่อยู่ใกล้โครงสร้างสำคัญ หากผ่าหรือถอนอาจจะส่งผลเสียมากกว่า

A title
Image Box text
3. ฟันคุดที่ใช้เป็นหลักยึดในคนไข้ที่ทำฟันปลอม

A title
Image Box text
4. ฟันคุดในผู้สูงอายุ

A title
Image Box text
5. ฟันคุดในคนไข้ที่มีโรคประจำตัวรุนแรง
ข้อมูลเพิ่มเติม : ฟันผุลึก ปวดฟัน รักษารากฟันช่วยคุณได้ (คลิก)
สรุป
การตัดสินใจว่าจะผ่าฟันคุดหรือไม่ ควรอยู่ภายใต้การวินิจฉัยและคำแนะนำจากทันตแพทย์เท่านั้น เพื่อให้มั่นใจว่าเป็นทางเลือกที่เหมาะสมกับสุขภาพช่องปากของแต่ละบุคคล
นอกจากนี้ ควรเข้ารับการตรวจสุขภาพช่องปากทุกๆ 6 เดือน พร้อมถ่ายภาพรังสีทุก 1–2 ปี เพื่อติดตามตำแหน่งของฟันคุด และเฝ้าระวังไม่ให้เกิดปัญหาแทรกซ้อนในอนาคต
ฟันคุด อย่าปล่อยไว้นาน.. เรายินดีช่วยเหลือคุณเสมอ!
โทร : 083 095 0218 หรือ Line ID : @smilesignature

ข้อมูลจาก :
- การผ่าตัดฟันกรามล่างคุดซี่ที่สามที่วางตัวในแนวราบ : Surgical Removal of Horizontally Impacted Mandibular Third
- ฟันคุดซ้อน : รายงานผู้ป่วย 3 ราย : Chulalongkorn University Dental Journal
- งานทันตกรรม โรงพยาบาลศิริราช : Faculty of Medicine Siriraj Hospital
- อุบัติการณ์การเกิดถุงน้ําเดนติเจอรัสร่วมกับฟันคุดของฟันกรามซี่ที่สามล่าง : Chulalongkorn University Dental Journal
ติดต่อเรา สไมล์ ซิกเนเจอร์ สำนักงานใหญ่ (รัชดาภิเษก)
คลินิกทันตกรรม สไมล์ ซิกเนเจอร์ รัชดาภิเษก
เลขที่ 257/26, 257/27 โครงการ The Wiz Ratchada
ถนนรัชดาภิเษก แขวงดินแดง เขตดินแดง กรุงเทพ 10400
(ใกล้กับรถไฟฟ้าใต้ดิน MRT สถานีรัชดาภิเษก ทางออกที่ 1)
มือถือ : 083 095 0218
โทรศัพท์ : 02 693 6933, 02 693 7822
Line ID : @smilesignature
คลินิกทันตกรรม สไมล์ ซิกเนเจอร์
ทุกสาขาใกล้บ้านคุณ